متولدین ۱۴ ژوئن سینما ، تئاتر و موسیقی؛ احمد ظاهر

به گزارش ردکارپت فیلم: احمد ظاهر (تولد ۲۴ خرداد ۱۳۲۵ – فوت ۲۴ خرداد ۱۳۵۸)(۱۴ ژوئن ۱۹۴۶ – ۱۴ ژوئن ۱۹۷۹) خواننده برجستهٔ افغانستان در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ خورشیدی بود. از احمد ظاهر با عنوان «محبوب‌ترین خواننده تاریخ افغانستان» یاد می‌شود. وی در عمر کوتاه خود بیشتر از سی‌وسه آلبوم منتشر کرد و درست در سال‌روز تولد ۳۳ سالگی‌اش در سانحهٔ «مشکوک» سقوط خودرو در درهٔ سالنگ، درگذشت. هنوز عامل مرگ او روشن نشده‌است.

زندگی‌نامه

احمد ظاهر در بیست چهارم جوزا (خرداد) سال ۱۳۲۵ خورشیدی در شهر کابل زاده شد. احمد ظاهر آوازخوانی را از مکتب آغاز کرد و نخستین آهنگش با این شعر ضیا قاری‌زاده ای بلبل شوریده شو از تو فغان از من را در دبیرستان، لیسه حبیبیه خواند و لقب بلبل حبیبیه را به دست آورد. وی پس از نشان دادن استعداد در موسیقی در رادیو افغانستان برنامه‌هایی اجرا کرد.

احمد ظاهر پس از گذراندن دوره دانشسرا (دارالمعلمین) راهی هندوستان شد تا در رشتهٔ آموزش و پرورش مدرک کارشناسی ارشد بگیرد. شاید او نخستین کسی بود که آلات موسیقی غربی را با موسیقی شرقی وفق داد و سازهای آکاردئون، ارگن و ترومپت و غیره را به موسیقی افغانستان هدیه آورد. آوازه او از طریق موسیقی از شهرت پدرش که صدراعظم وقت افغانستان بود بالاتر رفت.

شهرت او آنقدر بر سر زبان‌ها بود و هست که مردم افغانستان هنوز فکر می‌کنند او بهترین آواز خوان افغانستان تا هم‌اکنون بوده‌است. او در سال ۱۳۵۱ خورشیدی لقب بهترین آوازخوان سال افغانستان را به دست آورد.

احمد ظاهر سه بار ازدواج کرد و از این سه ازدواج دو فرزند دارد، یکی «شبنم» و دیگر «احمدرشاد» که هر دو خارج از کشور در آمریکا زندگی می‌کنند.

احمد ظاهر به خاطر درگیری‌های خانوادگی راهی زندان شد و در این هنگام بود که مادرش درگذشت. روایتی وجود دارد که وی پس از رهایی از زندان، در عروسی دختر زمامدار وقت حفیظ الله امین بنابر اصرار دخترش، شرکت کرد و آواز خواند. بسیاری بر این عقیده‌اند که این واقعه باعث شد تا حفیظ‌الله امین به فکر قتل وی گردد و از همین روی، قتل احمد ظاهر را که در سالنگ صورت گرفت، نیز به امین نسبت می‌دهند. پیکر او ابتدا در مسجد حاجی مجید در سردخانه نگهداری و سپس در گورستان شهدای صالحین به خاک سپرده شد.

برخورد طالبان

یکی از نخستین کارهای طالبان وحشی پس از تسلط بر کابل، منفجر کردن قبر احمد ظاهر بود.

در فرهنگ عامه

احمد ظاهر نماینده موسیقی کلاسیک افغانستان شمرده می‌شود که آهنگ‌هایی با مفهوم و جاندار برای شنوندگان عرضه داشت. احمد ظاهر بیشتر کوشش می‌کرد تا از بهترین، زیباترین و معتبرترین اشعار در آهنگ‌های خود استفاده کند و از همین روی، علاقه او به مولانا جلال الدین بلخی، حافظ، سعدی، بیدل، سیمین بهبهانی، رهی معیری، خلیل‌الله خلیلی، ابوالقاسم لاهوتی، فروغ فرخزاد و غیره شعرای زبر دست زبان فارسی بوده‌است. احمد ظاهر به زبان‌های فارسی، هندی، روسی، پشتو و انگلیسی آواز خوانده‌است.

آهنگ‌های خدا بود یارت، مادر من، از پیش من برو که دل آزارم، برایم گریه کن امشب، عجب صبری خدا دارد»از جمله آهنگ‌های مشهوری است که افغانها با خود زمزمه می‌کنند.

احمد ظاهر هم عصر شهرت و آوازه گوگوش در ایران بود و عده‌ای این دو را رقیب سالم می‌دانستند. از احمد ظاهر آهنگ‌های زیادی به یادگار مانده‌است که در ۳۳ آلبوم رسمی تدوین گردیده و به شکل صوتی در بازار عرضه گردیده‌است. از احمد ظاهر فقط دو آهنگ تصویری ثبت شده‌است و سایر آهنگ‌های تصویری وی مقتبس از همین دو آهنگ یا هم عکس‌های وی اند. شعر آهنگ ” اُ بانو بانو جانا” که در میان افغانها مشهور است را “شاه ولی ولی” مشهور به ترانه ساز یکی از تصنیف نویسان شهیر افغانستان برای دختر کوچک خود بنام “فیروزه” سروده است.

احمد ظاهر نه تنها در افغانستان، که بلکه در سه کشور تاجیکستان، ایران و پاکستان نیز علاقه‌مندان بی‌شمار خود را دارد. این علاقه در تاجیکستان به شکل بسیار بالایی وجود دارد و آهنگ‌های وی هنوز هم از بهترین‌ها به‌شمار می‌رود.

احمد ظاهر نام کهنه‌ای در افغانستان نیست و آهنگ‌های وی هنوز هم علاقه‌مندان بی شمار خود را دارد، طوری که بیشترین مخاطبان رادیوها آهنگ‌هایی از احمد ظاهر درخواست می‌دهند و این باعث شده‌است تا به منظور فرصت دادن به سایر خوانندگان، مجریان برنامه‌های موسیقی آهنگ‌های احمد ظاهر را در برنامه‌های بهترین موسیقی به رقابت نگذارند، زیرا می‌دانند در صورت وجود آهنگ احمد ظاهر، وی برنده بلا منازع خواهد بود.

سالانه از سالروز کشته شدن احمد ظاهر در افغانستان و تاجیکستان تجلیل بعمل می‌آید. در افغانستان رسم بر این است که در سالگرد وی، رادیوها و تلویزیون‌ها برنامه هائی را در مورد وی پخش می‌کنند و آهنگ‌های احمد ظاهر را به نشر می‌سپارند.

آلبوم‌ها

آلبوم های موسیقی افغان

• دِلَکم (١٩٧٣)
• بهار (١٩٧٣)
• شبهای ظلمان (١٩٧۴)
• مادر (١٩٧۴)
• آواره (١٩٧۵)
• غلامی قمر (١٩٧۵)
• سلطان قلبم (١٩٧۶)
• از غمت هی نازنین (١٩٧۶)
• گل بادان (١٩٧١)
• یار بی وفا (١٩٧٧)
• لیلی (١٩٧١) یا (١٩٧٧)
• احمد ظاهر و ژیلا (١٩٧٨)
• آهنگ زندگی (١٩٧٨)
• شب هجران (١٩٧٩) (انتشار پس از مرگ)

آلبوم های موسیقی آریانا

• درد دل (١٩٧٢)
• موسوم گل (١٩٧٧)

آلبوم های مرکز موسیقی

• عاش رویت مان (١٩٧٣)
• نیش گژدم (١٩٧۶)
• لیلی جان (١٩٧٧)
• احمد ظاهر با ستاره ها (١٩٧٧)
• تو به امانی (١٩٧٨)