نرگس صفری، تهیه‌کننده فیلم مستند «رم شهبازان»، به کارگردانی محمدرضا صاحبی که اکران آنلاین آن از پنجشنبه چهارم شهریورماه هم‌زمان با هشتاد و سومین سالگرد افتتاح راه‌آهن سراسری ایران در صفحه اختصاصی هنروتجربه در پلتفرم هاشور آغاز شده است، درباره داستان این فیلم گفت: داستان این فیلم درباره راه‌آهن سراسری ایران است و به موضوع قهرمان‌های کم‌تر دیده شده این پروژه اشاره دارد. راه‌آهن اسامی شنیده شده بسیاری دارد که بر همان اساس هم شناخته می‌شود اما بسیاری از این اسامی به اشتباه وارد تاریخ راه‌آهن سراسری ایران شده‌اند و یا حداقل نقش چندان اساسی در این پروژه نداشته‌اند.
او درباره ایده داستان فیلم خاطرنشان کرد: محمد محسنیان که به عنوان پژوهشگر میراث صنعتی و حوزه راه‌آهن فعالیت دارد و ایده ساخت این مستند را داد. او سنگ قبر افرادی را در تاریخ معاصر پیدا می‌کند که از سراسر دنیا به ایران آمده و روی ساخت این پروژه عظیم کار کرده‌اند و درنهایت داستان این همکاری بین‌المللی را روایت می‌کند. محسنیان سعی دارد وجهی از راه‌آهن را به نمایش درآورد که کم‌تر به آن توجه شده است و آن هم وجه واکاوی رفتار انسانی در دل یک پروژه تاریخی است.
صفری درباره اهمیت ساخت این مستند تصریح کرد: پرداختن به تاریخ راه‌آهن علی‌رغم معاصر بودن آن، کمی سخت است چراکه با تاریخ پهلوی گره می‌خورد، داستان‌هایی درباره این مکان روایت می‌شود که به صورت افسانه می‌مانند اما وقتی با تاریخ اصلی آن آشنا شدیم، متوجه شدیم که اگر این تاریخ را درست روایت کنیم، نقطه قوتی خواهد بود.
این تهیه‌کننده ادامه داد: راه‌آهن سراسری ایران به عنوان یک پروژه صنعتی کشورهای بسیاری را درگیر خود کرده است یعنی حدود ۳۰ کمپانی خارجی برای ساخت آن همکاری کرده‌اند. علاوه بر وسعت آن، موفقیت پروژه می‌تواند الگویی برای کارهای مشابه باشد.
او تاکید کرد: تاثیر اجتماعی و فرهنگی پروژه راه‌آهن بسیار بالاست چراکه در دوره‌ای کلید می‌خورد که ایران از نظر اجتماعی درحال توسعه بوده است. تاثیر اجتماعی این پروژه از این نظر است که تعداد زیادی از مهندسان و متخصصان از کشورهای دنیا به خصوص اروپا وارد ایران شده‌اند، در حین مدیریت و اجرای پروژه، کارگاه‌های چند هزار نفری از نیروی کار ساده تا استادکار را تربیت کرده‌اند و وجهه اجتماعی و فرهنگی خاصی را وارد ایران کرده‌اند که اثرات آن را در پروژه‌های صنعتی بعدی می‌توان دید.
صفری درباره زاویه دید فیلم نسبت به موضوع راه‌آهن مطرح کرد: زاویه دید ما همانی‌ست که یک باستان‌شناس به مساله راه‌آهن دارد. باستان‌شناس به هر موضوع تاریخی‌ای که نگاه می‌کند، وجه عملکرد انسانی آن را می‌بیند، سعی می‌کند رفتار انسان‌ها را (در اثر تاریخی)، رصد کند. علی‌رغم اینکه همه ایرانیان پروژه راه‌آهن را می‌شناسند به فکرها و نیروی انسانی‌ای که در پس این مساله وجود دارد، کم‌تر توجه شده است، این نگاه بود که ما را به ساخت این مستند واداشت.
تهیه‌کننده «رم شهبازان» با اشاره به اینکه راه‌آهن سراسری ایران حدود یک ماه است به ثبت سازمان جهانی یونسکو درآمده است، اظهار کرد: پرونده ثبت راه‌آهن سراسری ایران در یونسکو سال‌ها دنبال می‌شد و یک بار به دلیل نواقصی که در پرونده وجود داشت، رد شد. درنهایت حدود یک ماه پیش موافقت ثبت جهانی یونسکو را به دست آورد. فکر می‌کنم این اولین عنوان از میراث صنعتی ایران است که در یونسکو ثبت شده است.
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره علت اکران آنلاین این فیلم بدون اکران پرده‌ای خاطرنشان کرد: نیمه سال ۱۳۹۸ برای اکران این فیلم در موسسه هنروتجربه ثبت‌نام کردیم که با آن موافقت شد، منتظر اکران پرده‌ای آن هم ماندیم اما به دلیل پیک‌های کرونا که پشت سر هم وارد کشور شدند از اکران پرده‌ای آن انصراف دادیم به همین دلیل از پنجشنبه چهارم شهریور مستقیما اکران آنلاین آن را آغاز کردیم.
این فیلمساز درباره اکران آنلاین فیلم تصریح کرد: گزینه‌های نمایش فیلم برای ما زیاد نبود چراکه موضوع فیلم خاص است و ما هم فعلا گروه مستندساز شناخته شده‌ای نیستیم بلکه بیشتر علاقه‌مند به تاریخ راه‌آهن بودیم و دل‌مان می‌خواست چیزی که در راه‌آهن شناخته بودیم را به نمایش درآوریم. پلتفرم هاشور در نمایش فیلم‌های مستند موفق است و ما هم به اینکه علاقه‌مندان تاریخ معاصر فیلم را در این سایت ببینند، خوشبین بودیم به همین دلیل این سایت را برای نمایش فیلم انتخاب کردیم.
«رم- شهبازان» در سال ۲۰۲۰ عنوان منتخب جشنواره Prisma Film Awards و فینالیست جشنواره Roma CinemaDoc را کسب کرد.
بدون دیدگاه