متولدین ۱۳ فروردین سینما ، تئاتر و موسیقی؛ ژاله کاظمی

به گزارش ردکارپت فیلم: ژاله کاظمی (زاده ۱۳ فروردین ۱۳۲۲ تهران – درگذشت ۱۲ فروردین ۱۳۸۳ حومه واشینگتن دی.سی)، دوبلور ، گوینده ، مجری تلویزیونی و نقاش ایرانی بود

زندگی

ژاله کاظمی در دوازدهم فروردین ۱۳۲۲ در تهران با نام اصلی زهرا کاظمی آزاد متولد شد. پدر و مادرش زمانی که ژاله نه ساله بود از هم جدا شدند و ژاله در ده سالگی باید در کنار برادر بزرگش که در آبادان کارمند شرکت نفت بود زندگی می‌کرد. سال‌هایی از کودکی و نوجوانی را در آبادان گذراند. از همان دوران نوجوانی در برنامه‌های تئاتر و شعر و ادب رادیو محلی آبادان شرکت می‌کرد.

او که برادر دیگرش هوشنگ کاظمی به عنوان دوبلور فعال مشغول به کار بود، به فعالیت در عرصهٔ گویندگی گرایش پیدا کرد و گویندگی و دوبلاژ را به شکل حرفه‌ای آغاز کرد. در هجده سالگی سفری به رم کرد، جایی که دوبله فیلم به زبان فارسی توسط عده‌ای از ایرانیان مقیم ایتالیا از اوایل دهه ۱۳۳۰ آغاز شده بود. ژاله کاظمی طی شش ماه اقامت در آنجا، در کنار پیشگامان دوبله مانند منوچهر زمانی، نصرت کریمی و حسین سرشار در زمینهٔ دوبله فعالیت کرد و تجربه اندوخت. در دهه ۱۳۴۰، که دوران طلایی دوبله در ایران خوانده می‌شود، بر قلهٔ این حرفه ایستاد و معتبرترین زن گویندهٔ فیلم و یکی از چند دوبلور درجه‌اول بود که علاوه بر گویندگی، در زمینهٔ مدیریت دوبلاژ هم فعالیت می‌کرد.

ژاله کاظمی به‌جای بسیاری از ستاره‌های سینما صحبت کرده‌است، از جمله ویوین لی در «اتوبوسی به‌نام هوس»، اینگرید برگمن، اوا گاردنر، جنیفر جونز، جوآن وودوارد، لزلی کارون، الیزابت تیلور در «گربه روی شیروانی داغ» و «چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟»، شرلی مک‌لین، جولی اندروز در «اشک‌ها و لبخندها»، ونسا ردگریو، الی مک‌گراو، جولی کریستی در «دکتر ژیواگو»، فی داناوی، باربارا استرایسند، میا فارو در «گتسبی بزرگ»، لیزا مینه‌لی و سوفیا لورن در تمام فیلم‌هایش.

ژاله کاظمی همزمان با کار به تحصیل هم ادامه داد. از دانشگاه ملی در رشته علوم سیاسی لیسانس گرفت، و از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی (با بورس تلویزیون) فوق لیسانس تعلیم و تربیت گرفت. او همچنین در کنار دکلاماسیون اشعار، گویندگی و خواندن نریشن و دوبلاژ، کار اجرای تلویزیونی را نیز تجربه کرد. معروف‌ترین برنامهٔ تلویزیونی وی «شما و تلویزیون» نام داشت که در سال‌های بعد از انقلاب با نام «شما و سیما» ادامه یافت. ژاله کاظمی بعدها در برنامه‌های ادبیات امروز و ادبیات جهان و ادبیات کلاسیک و مجله‌های تصویر زمان و مجله هنر این کار را دنبال کرد. در سال‌های آخر فعالیت خود در تلویزیون، تهیه‌کننده و مدیر اجرایی چندین برنامه تلویزیونی بود.

فعالیت‌های پس از انقلاب

پس از انقلاب اسلامی، ژاله کاظمی به عنوان یکی از چهره‌های شاخص و محبوب تلویزیون پیش از انقلاب، در سیمای جمهوری اسلامی ایران جایی نداشت. بعدها با عوض شدن فضا در دوره‌هایی، جسته و گریخته در خارج از تلویزیون به گویندگی پرداخت. برخی از این آثار برای پخش در تلویزیون بود. گفتار متن برخی از برنامه‌ها دربارهٔ سینما را می‌خواند، گوینده چند فیلم مستند بود، و در چند فیلم به‌جای بازیگران ایرانی حرف زد و در دوبله چند فیلم و سریال خارجی هم شرکت کرد. در پی موفقیت نمایش نسخه زیرنویس‌دار فیلم «دیگران» (آلخاندرو آمنابار) در سینماهای تهران، در دوبله فارسی این فیلم به‌جای نیکول کیدمن حرف زد. آخرین بار با صدای آرامبخش خود در فیلم «ساعت‌ها» به‌جای نیکول کیدمن صحبت کرد.

نقاشی

ژاله کاظمی در سال‌های پس از انقلاب، بار دیگر نقاشی را از سر گرفت. او که در آن سال‌ها بیشتر در آمریکا ساکن بود، در سال ۱۳۶۲ نخستین نمایشگاه آثارش را برگزار کرد و از آن پس آثارش در چندین نمایشگاه گروهی و انفرادی در ایران و آمریکا به نمایش درآمد. اولین نمایشگاه نقاشی او در واشینگتن با استقبال منتقدان و بازدیدکنندگان روبرو شد و روزنامه واشینگتن پست در مقاله‌ای با عنوان «تعویض اسب‌ها» (Changing Horses) نوشت : آدمی که گوینده فیلم و مجری تلویزیون بوده حالا رنگ و بو و عطر صدایش را به بوم نقاشی منتقل کرده‌است.»

درگذشت

ژاله کاظمی هنرمند برجسته و صاحب نام دوبلاژ در ۱۲ فروردین ۱۳۸۳ به علت بیماری سرطان در ۶۱ سالگی در واشینگتن دی.سی درگذشت.

فعالیت‌ها

تعدادی از فیلم‌هایی که در آنها صحبت کرده‌است:

‌و نیز گویندگی به‌جای‌‌ می وست، باربارا استانویک، آنیتا اکبرگ، پیر آنجلی، سیلوا کوشینا، دبرا پاجت، بریژیت باردو، السا مارتینلی، مارینا ولادی، سنتا برگر، شارلوت رمپلینگ، کریستین پاترسون، ایرن، پوران، فروزان (دشنه)، شهین، کتایون، پوری بنایی (عروس فرنگی، خداحافظ تهران، قیصر)، آذر شیوا، مارینا متر، فریبا خاتمی، هاله نظری، نیلوفر، فرزانه تأییدی، جمیله، زری خوشکام، مرجان، فرشته جنابی، ژاله سام، شهرزاد (قیصر، طوقی، داش آکل)، شهناز تهرانی، گوگوش، ملوسک، نوری کسرایی، شیلا، ژاله کریمی، آیلین ویگن، آرام (حکم تیر)، شورانگیز طباطبایی (اکبر دیلماج)، سپیده، گلی زنگنه، پروانه معصومی (رگبار، غریبه و مِه، کلاغ، سوخته‌دلان، امام علی)، هما روستا (ملک خاتون، لژیون)، محبوبه بیات، مهتاج نجومی (این خانه دور است)، فریماه فرجامی، شهلا میربختیار (پاییز صحرا)، پوراندخت مهیمن، ثریا حکمت، مهرانه مهین‌ترابی، زهره حمیدی، اکرم محمدی (مادر)، فاطمه معتمدآریا (ریحانه)، افسانه بایگان، کتایون ریاحی (کشتی آنجلیکا)، سرور نجات‌الهی (امام علی)، مهناز اسلامی، مهشید افشارزاده، شیوا خنیاگر، میترا قمصری، نسرین خدادوست مقدم، ژانت آوانسیان، بهناز توکلی (معصومیت از دست رفته)، و…