متولدین ۳۰ اردیبهشت سینما ، تئاتر و موسیقی؛ احمدرضا احمدی

سرگذشت

از کودکی تا آغاز جوانی

احمدی در ساعت ۱۲ ظهر روز دوشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۳۱۹ در کرمان متولد شد. پدر وی کارمند وزارت دارایی بود و ۵ فرزند داشت که احمدرضا کوچک‌ترین آن‌ها بود. جد پدری وی ثقهالاسلام کرمانی، و جد مادری‌اش آقا شیخ محمود کرمانی است. سال اول دبستان را در مدرسه کاویانی کرمان گذراند و در سال ۱۳۲۶ با خانواده به تهران کوچ کرد. در دبستان ادب و صفوی تهران دوران ابتدایی را به پایان برد و دورهٔ دبیرستان را در دارالفنون تهران به پایان رساند. در سال ۱۳۴۵ دورهٔ خدمت سربازی را به عنوان سپاهی دانش در روستای ماهونک کرمان آموزگاری کرد.

گروه ادبی طرفه

احمدی در سال ۱۳۴۳ به همراه نادر ابراهیمی، اسماعیل نوری علاء، مهرداد صمدی، محمدعلی سپانلو، بهرام بیضایی، اکبر رادی، جعفر کوش‌آبادی، مریم جزایری و جمیله دبیری گروه طرفه را با هدف دفاع از هنر موج نو تأسیس کرد. انتشار دو شماره از مجلهٔ طرفه و تعدادی کتاب در زمینهٔ شعر و داستان از فعالیت‌های این گروه بوده است.

فعالیت در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

احمدی در مهر ماه سال ۱۳۴۹ در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مشغول به کار شد. تا سال ۱۳۵۸ در سمت مدیر تولید موسیقی برای صفحه و نوار ماند و از سال ۱۳۵۸ تا زمان بازنشستگی یعنی سال ۱۳۷۳ در بخش انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به ویراستاری مشغول بود. تدوین ردیف موسیقی ایرانی، آوازهای محمدرضا شجریان، شعرخوانی و ضبط صدای شاعران مهم (با آثاری از نیما یوشیج، احمد شاملو، نادر نادرپور، فروغ فرخزاد، یدالله رؤیایی، نصرت رحمانی و…) از جمله فعالیت‌های وی در کانون بوده‌است. برخی از آثار تولیدی تحت سرپرستی وی به شرح زیر می‌باشد:

1. مجموعه صدای شاعر که معرفی شعر معاصر و شعر کلاسیک فارسی بود
2. مجموعه زندگی و آثار موسیقیدانان ایران و جهان
3. مجموعه آوازهای فولکلور ایران
4. مجموعهٔ کل ردیف موسیقی ایران
5. مجموعهٔ بازسازی تصنیف‌های کلاسیک موسیقی ایران
6. مجموعهٔ قصه برای کودکان

ازدواج

احمدرضا احمدی در سال ۱۳۶۱ با شهره حیدری ازدواج کرد که حاصل این ازدواج فرزندی به نام ماهور است.

سبک

آشنایی عمیق او با شعر و ادبیات کهن ایران و شعر نیما دستمایه‌ای شد تا حرکتی کاملاً متفاوت را در شعر معاصر آغاز و پی‌ریزی کند. از بیست سالگی به‌طور جدی به سرودن شعر پرداخت. وی نخستین مجموعه شعرش را با عنوان طرح در سال ۱۳۴۰ منتشر کرد که توجه بسیاری از شاعران و منتقدان دهه ۴۰ را جلب کرد. وی همچنین آثاری در ادبیات کودک و نوجوان دارد. حامد داراب در یادداشتی شعر احمدی را حدیث نفس شاعر می‌خواند که با دردهای مشترک مردم بیگانه است.

احمدرضا احمدی بنیان‌گذار سبک موج نو در دهه ۱۳۴۰، در شعر معاصر ایران است که در نیمهٔ دوم این دهه، موج نو تبدیل به یک حرکت مدرنیستی در فرهنگ ایرانی شد و در داستان، نمایشنامه، تئاتر، سینما و نقاشی تأثیر کرد. در سال ۱۳۷۸ سومین جایزه شعر خبرنگاران با مراسمی متفاوت و خصوصی در خانه احمدرضا احمدی برگزار شد. همان سال کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در مراسم بزرگداشت احمدرضا احمدی، تندیس مداد پرنده را به او اهدا کرد.

جایزه شعر بیژن جلالی

در سال ۱۳۸۵ احمدی به عنوان شاعر برگزیده، پنجمین دوره اهدای جایزه شعر بیژن جلالی انتخاب شد.

جایزه هانس کریستین اندرسن

احمدرضا احمدی در سال ۱۳۸۸ نامزد دریافت جایزه هانس کریستین اندرسن شد.

کتاب‌شناسی

در قلمرو شعر

• ۱۳۹۶- «جای پای عاشقان در برف مانده‌است شعر و نقاشی»، نشر چلچله
• ۱۳۹۶- «نمایشنامه‌های شاعر در چهار جلد»، نشر چلچله
• ۱۳۹۵ – «به سوی تو می‌آیم»، سرزمین اهورایی
• ۱۳۹۵ – «دری به سوی دریا»، کتاب‌سرای نیک
• ۱۳۹۵ – «بدون دریا از قایق می‌نویسم»، نشر چلچله
• ۱۳۹۵ – «قطار از ریل خارج شد»، نشر چلچله
• ۱۳۹۵ – «آوازخوان آوازش را در باران تا سپیده ادامه داد»، نشر چلچله. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۹۰۲۷۰-۰-۵
• ۱۳۹۴ – بر دیوار کافه، نشر ثالث
• ۱۳۹۴ – «لیوان شکسته»، انتشارات فصل پنجم
• ۱۳۹۳ – «به خاطر غنای این اندوه دستان ما را بگیر»، نشر مشکی
• ۱۳۹۳ – میوه‌ها طعم تکراری دارند، نشر ثالث
• ۱۳۹۲ – «می‌گویند بیرون از این اتاق برف می‌بارد»، نشر نیماژ
• ۱۳۹۲ – یادگار عشق و حرمان مدام، نشر ثالث.
• ۱۳۹۱ – «از بارانی که دیر بارید»، نشر ثالث. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۸۰-۸۲۵-۹
• ۱۳۹۱ – «دفترهای واپسین، دفتر هفتم/به رنگ آبی نیلی»، انتشارات کتاب نشر نیکا
• ۱۳۹۱ – «دفترهای واپسین، دفتر ششم/به رنگ آبی دریا»، انتشارات کتاب نشر نیکا
• ۱۳۹۱ – «دفترهای واپسین، دفتر پنجم/به رنگ آبی آسمان»، انتشارات کتاب نشر نیکا
• ۱۳۹۱ – «دفترهای واپسین، دفتر چهارم/به رنگ سبز»، انتشارات کتاب نشر نیکا
• ۱۳۹۱ – «دفترهای واپسین، دفتر سوم/به رنگ زرد»، انتشارات کتاب نشر نیکا
• ۱۳۹۱ – «دفترهای واپسین، دفتر دوم/به رنگ پرتقالی»، انتشارات کتاب نشر نیکا
• ۱۳۹۱ – «دفترهای واپسین، دفتر اول/به رنگ آبی»، انتشارات کتاب نشر نیکا
• ۱۳۹۱ – «میوه‌ها طعم تکراری دارند»، نشر ثالث
• ۱۳۸۹ – «دفترهای سالخوردگی (دفتر هفتم)، می‌خواستم روزی گریه کنم: سیب سرخ»، نشر چشمه
• ۱۳۸۹ – «دفترهای سالخوردگی (دفتر ششم)، روزی که ما سوار قطار شدیم: هوا ابری بود» نشر چشمه
• ۱۳۸۹ – «دفترهای سالخوردگی (دفتر پنجم)، در انتهای کوچه در باران شمع را روشن می‌کنیم: تنهایی»، نشر چشمه
• ۱۳۸۹ – «دفترهای سالخوردگی (دفتر چهارم)، به درخت انار رسیدم انارها شکسته بودند: عشق»، نشر چشمه
• ۱۳۸۹ – «دفترهای سالخوردگی (دفتر سوم)، پس از فراغت‌های مدام: نیستی»، نشر چشمه
• ۱۳۸۹ – «دفترهای سالخوردگی (دفتر دوم)، چترهای کهنه در باران باز نمی‌شدند: حرمان»، نشر چشمه
• ۱۳۸۹ – «دفترهای سالخوردگی (دفتر یکم)، در این کوچه‌ها گُلِ بنفشه می‌روید: باران»، نشر چشمه
• ۱۳۸۹ – «احمدرضا احمدی از ایوان خانه‌شان فرار کرد»، نشر نظر
• ۱۳۸۹ – «مژدگانی به یابنده احمدرضا احمدی»، نشر نظر
• ۱۳۸۹ – «پسرکی به نام احمدرضا احمدی گم شده‌است»، نشر نظر
• ۱۳۸۹ – «در به در به دنبال احمدرضا احمدی»، نشر نظر
• ۱۳۸۹ – «هزار اقاقیا در چشمان تو هیچ بود»، نشر چشمه (چاپ اول توسط نشر ماهریز)
• ۱۳۸۸ – «بهاریه»، حوض نقره
• ۱۳۸۸ – «همه شعرهای من»، نشر چشمه
• ۱۳۸۷ – «روزی برای تو خواهم گفت»، نشر ثالث
• ۱۳۸۶ – «چای در غروب جمعه روی میز سرد می‌شود»، نشر ثالث (چاپ دوم، ۱۳۸۷ نشر ثالث)
• ۱۳۸۵ – «ساعت۱۰ صبح بود»، نشر چشمه (چاپ دوم و سوم، ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷، نشر چشمه)
• ۱۳۸۳ – «عزیز من»، نشر افکار (چاپ سوم، ۱۳۹۰ نشر افکار)
• ۱۳۸۱ – «یک منظومهٔ دیریاب در برف و باران یافت شد»، نشر ماه‌ریز
• ۱۳۷۸ – «عاشقی بود که صبحگاه دیر به مسافرخانه آمده بود»، نشر سالی (چاپ دوم، ۱۳۸۷ نشر افکار)
• ۱۳۷۶ – «از نگاه تو زیر آسمان لاجوردی»، سازمان همگام
• ۱۳۷۳ – «ویرانه‌های دل را به باد می‌سپارم»، نشر زلال
• ۱۳۷۲ – «لکه‌ای از عمر بر دیوار بود»، نوید شیراز
• ۱۳۶۹ – «قافیه در باد گم می‌شود»، پاژنگ (چاپ دوم، ۱۳۸۶ نشر افکار)
• ۱۳۶۴ – «هزار پله به دریا مانده‌است»، نشر نقره (چاپ دوم، ۱۳۸۲، نشر فانوس)
• ۱۳۵۹ – «نثرهای یومیه»، ناشر: احمدرضا احمدی (چاپ دوم، ۱۳۸۲، نشر فانوس)
• ۱۳۵۲ – «ما روی زمین هستیم»، انتشارات زمان (چاپ دوم در مجموعهٔ «همهٔ آن سالها»، ۱۳۷۱، نشر مرکز)
• ۱۳۵۰ – «من فقط سفیدی اسب را گریستم»، دفترهای زمانه (چاپ دوم در مجموعهٔ «همهٔ آن سالها»، ۱۳۷۱، نشر مرکز)
• ۱۳۴۷ – «وقت خوب مصائب»، انتشارات زمان (چاپ دوم در مجموعهٔ «همهٔ آن سالها»، ۱۳۷۱، نشر مرکز)
• ۱۳۴۳ – «روزنامهٔ شیشه‌ای»، انتشارات طرفه (چاپ دوم در مجموعهٔ «همهٔ آن سالها»، ۱۳۷۱، نشر مرکز)
• ۱۳۴۱ – «طرح»، ناشر: احمدرضا احمدی (چاپ دوم در مجموعهٔ «همهٔ آن سالها»، ۱۳۷۱، نشر مرکز)

شعر و قصه برای کودکان

• ۱۳۴۹ – «ناگهان چراغ‌ها روشن شدند» با تصویرگری احسان عبداللهی، نشر نظر
• ۱۳۴۹ – «عروس و داماد زیر باران» با تصویرگری نگین احتسابیان، نشر نظر
• ۱۳۸۹ – «در یک شب مهتابی که شب چهاردهم ماه بود»،
• ۱۳۸۹ – «کبوتر سفید کنار آینه» با تصویرگری علیرضا گلدوزیان و گرافیک کورش پارسا نژاد.
• ۱۳۸۶ – «باز هم نوشتم صبح، صبح شد» با نقاشی لیلا یوسفی، نشر شباویز
• ۱۳۸۵ – «بهار بود» با نقاشی شراره خسروانی، نشر شباویز
• ۱۳۸۵ – «شب روز اول و صبح روز هفتم»، با نقاشی محمدرضا لواسانی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
• ۱۳۸۵ – «پسرک تنها روی برف» با نقاشی مریم مبصری، فرهنگ گستر
• ۱۳۸۴ – «برف هفت گل بنفشه را پوشاند» با نقاشی مریم مبصری، فرهنگ گستر
• ۱۳۸۴ – «نوشتم باران، باران بارید» با نقاشی علی مفاخری، نشر شباویز
• ۱۳۸۴ – «نشانی» با نقاشی شراره خسروانی
• ۱۳۸۴ – «روزی که مه بی‌پایان بود» با نقاشی شراره خسروانی
• ۱۳۸۴ – «رنگین‌کمانی که همیشه رخ نمی‌داد» با نقاشی محمدعلی بنی‌اسدی
• ۱۳۸۲ – «در باغچه عروس و داماد روییده بود» با نقاشی مرجان وفاییان
• ۱۳۸۰ – «اسب و سیب و بهار» با نقاشی کریم نصر
• ۱۳۷۶ – «شب یلدا قصهٔ بلندترین شب سال»، با نقاشی فرح اصولی
• ۱۳۷۳ – «خواب یک سیب، سیب یک خواب» با نقاشی ابوالفضل همتی آهویی
• ۱۳۷۰ – «در بهار خرگوش سفیدم را یافتم» با نقاشی نفیسه ریاحی
• ۱۳۷۰ – «حوض کوچک، قایق کوچک» با نقاشی نفیسه شهدادی
• ۱۳۶۹ – «خرگوش سفیدم همیشه سفید بود» با نقاشی فرح اصولی
• ۱۳۶۹ – «در بهار پرنده را صدا کردیم، جواب داد» با نقاشی فرح اصولی
• ۱۳۶۹ – «روزهای آخر پاییز بود» با نقاشی فرح اصولی
• ۱۳۶۹ – «عکاس در حیاط خانه ما منتظر بود» با نقاشی نسرین خسروی
• ۱۳۶۸ – «نوشتم باران، باران بارید» با نقاشی فردوس ابراهیمی‌فر
• ۱۳۶۸ – «تو دیگر از این بوته هزار گل سرخ داری» با نقاشی فردوس ابراهیمی‌فر و مینا ضرابی
• ۱۳۶۴ – «هفت روز هفته دارم» با نقاشی محمدرضا دادگر
• ۱۳۶۴ – «هفت کمان هفت‌رنگ» با نقاشی هوشنگ محمدیان
• ۱۳۴۸ – «من حرفی دارم که فقط شما بچه‌ها باور می‌کنید»، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
• ۱۳۹۴ – «مزرعه گل‌های آفتابگردان»، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
• ۱۳۹۰- «ناگهان چراغ‌ها روشن شدند»، نشر نظر
• ۱۳۹۰- «مسافران هواپیمای سفید رنگ»، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان
• ۱۳۹۰- «دخترک ماهی تنهایی»، نشر نظر
• ۱۳۹۵ – «پسرک و دوازده ماه سال»، نشر نظر. شابک ۰-۱۰۱-۱۵۲-۶۰۰-۹۷۸
• ۱۳۸۹ – «پسرک دریا را نگاه کرد و گفت»، نشر نیستان. شابک ۶-۶۱۱-۳۳۷-۹۶۴-۹۷۸
• ۱۳۸۹ – «دیگر در خانه پسرک هفت صندلی بود»، تصویرگر: راشین خیریه، نشر چشمه
• ۱۳۸۹ – «قصه‌های پدربزرگ»، تصویرگر: عطیه مرکزی، افق
• ۱۳۸۷ – «در باغ بزرگ باران می‌بارید»، افق
• ۱۳۹۰- «دخترک ماهی تنهایی»، تصویرگر: نازنین عباسی، نشر نظر. شابک ۶-۰۷۱-۱۵۲-۶۰۰-۹۷۸
• ۱۳۹۰- پروانه روی بالش من به خواب رفته بود، نشر نظر. شابک ۳-۰۷۲-۱۵۲-۶۰۰-۹۷۸
• ۱۳۹۲ – سفر، تصویرگر: ناهید کاظمی، نشر ثالث
• ۱۳۹۰- پروانه روی بالش من به خواب رفته بود، تصویرگر: لیدا طاهری، نشر نظر
• ۱۳۹۳ – باران دیگر نمی‌بارید، تصویرگر: ماهی تذهیبی، نشر نظر. شابک ۷-۱۳۱-۱۵۲-۶۰۰-۹۷۸
• ۱۳۹۳ – این همه بادکنک‌های رنگی، نشر نظر. شابک ۸-۱۴۷-۱۵۲-۶۰۰-۹۷۸

نثر

• ۱۳۷۳ – حکایت آشنایی من، نشر ویدا، نثرهایی دربارهٔ فروغ فرخزاد، سهراب سپهری، فیروز شیروانلو، مهدی اخوان ثالث، ابراهیم گلستان، مرتضی ممیز، مهدی خالدی، بیژن جلالی، آیدین آغداشلو، سهراب شهید ثالث، کیومرث صابری، مسعود کیمیایی و…

رمان

• ۱۳۹۵ – از پنجرهٔ مسافرخانه، انتشارات کتاب‌سرای نیک،

سایر آثار و فعالیت‌ها

• ۱۳۸۸ – شعر خوانی در آلبوم موسیقی دور تا نزدیک ساخته هوشنگ کامکار.
• ۱۳۸۷ – شعرخوانی شعرهای خود شاعر در سلسله آلبوم‌هایی به نام صدای شاعر، انجمن شاعران ایران
• ۱۳۷۹ – داور جشنواره ۲۰ سال شعر و قصه کودک
• ۱۳۷۸ – داور نخستین جشنواره موسیقی پاپ در ایران
• ۱۳۷۰ – شعر خوانی در آلبوم ابیات تنهایی ساخته فریبرز لاچینی، دکلمه اشعار سهراب سپهری
• ۱۳۶۸ – شعر خوانی در آلبوم در شب سرد زمستانی ساخته فریبرز لاچینی و آواز محمد نوری، دکلمه اشعار نیمایوشیج
• دکلمهٔ اشعار سهراب سپهری در آلبومی به نام در گلستانه (با صدای شهرام ناظری)
• خواندن اشعار قیصر امین پور در آلبومی به نام فاصله
• خواندن اشعار حافظ در آلبومی به نام شرح شوق با همکاری ژاله علو
• شعرخوانی شعرهای خود در آلبومی تحت عنوان «دوستت دارم» با موسیقی کارن همایونفر – آوای باربد
• کتاب صوتی عاشقانه‌های حافظ با صدای احمدرضا احمدی و موسیقی داریوش دولتشاهی – نوین کتاب گویا

فیلم

• ۱۳۷۶ – گوینده گفتار متن فیلم بانوی اردیبهشت به کارگردانی رخشان بنی اعتماد
• ۱۳۶۷ – گوینده گفتار متن فیلم نار و نی به کارگردانی سعید ابراهیمی‌فر
• ۱۳۵۴ – نویسنده پویانمایی ملک خورشید به کارگردانی علی اکبر صادقی
• ۱۳۴۹ – دستیار کارگردان فیلم پنجره به کارگردانی جلال مقدم
• ۱۳۵۱ – بازی در فیلم پستچی به کارگردانی داریوش مهرجویی